Bazı bilim adamları, İnsanlık tarihinin başlangıcında önemli roller oynayan, ancak günümüzde pek işlevi olmayan organlarımız olduğunu iddia ederler.
İşin gerçeği şudur; İnsan vücudundaki bazı organların işlev ve hikmetleri henüz ortaya konulamamıştır. Yirmi yaş dişleri de bunlardan biridir.
20’lik Diş Nedir? (Yirmilik Diş Nedir?)
20’lik diş, ağızda en son çıkan ve genellikle 17 ile 25 yaş arasında kendini gösteren üçüncü azı dişidir. Yirmilik diş olarak da bilinir. Bu dişler her bireyde çıkmayabilir ya da bazı durumlarda gömülü şekilde kalabilir.
Bu dişler genel olarak 17 -25 yaş aralığında çıkan yetişkin dişlerdir. Bunlar, çene kısmının en arka bölümünde bulunan azı dişleridir.
Yirmi yaş dişleri toplamda 4 adettir. Bu dişler, 16 yaşında da çıkabileceği gibi 70 yaşında olan bir kişide bile 20 yaş dişinin varlığı mümkündür.
20’lik Diş Nerede Çıkar?
20’lik dişler, alt ve üst çenenin en arka kısmında yer alır. Toplamda dört adet 20’lik diş bulunur: sağ üst, sol üst, sağ alt ve sol alt.
Akıl Dişi
Evrimi savunan bazı bilim adamları Yirmi yaş dişleri için, pişirilmiş yiyeceklerin keşfedilmesinden önce, atalarımızın çiğ yiyecekleri çiğneyebilmek için güçlü çenelere ve dişlere ihtiyaç duymalarının bir sonucu olan dişler tespitini yaparlar.
Batılılar bu dişe "akıl dişi" diyorlar. Bizim yirmi yaş dişleri ya da Yirmilik dişler dediğimiz bu dişler geç çıktıkları gibi, çoğu kez dişler arasında sorun oluştururlar. Diş hekimlerince derhal çekilmeleri önerilir.
Bu iddiaya göre; çiğnemede pek bir fonksiyonu olmamasına rağmen, bu dişler, çenemizde yeterli alan kalmadıkça çıkmakta zorlanıyor ve çeşitli problemlere yol açabiliyor.
Çenemizin Değişimi ve yirmi yaş dişleri
Bu görüşe göre; İnsanlık geliştikçe, yirmi yaş dişleri için çenemizde giderek daha az yer kalıyor. Bu durum, bazı insanlarda bu dişlerin hiç çıkmadan gömülü kalmasına neden olabiliyor.
Gömülü kalan dişler, yerine tam oturamadıkları için çürüyebiliyor ve iltihap yapabiliyorlar. Diş hekimleri, bu dişlerin bir fonksiyonu olmadığı gerekçesiyle çekilmesini tercih ediyorlar.
20’lik Diş Nasıl Anlaşılır?
20’lik dişin çıkıp çıkmadığı ya da gömülü olup olmadığı, diş hekimi tarafından çekilecek panoramik röntgen ile kolayca belirlenebilir. Bu görüntüleme, dişin hangi yönde geliştiğini de gösterir.
Aslında bütün dişlerimiz aynı anda çıkmaz. Önce süt dişlerimiz çıkar. Süt dişleri döküldükten sonra ön dişler ve köpek dişleri çıkar, sonra da azı dişleri.
Yirmi yaş dişleri bu sıralamada sonda yer alırlar. Toplamda 32 tane olan yetişkin dişlerin 28 tanesi yani ana dişler ergenlik ve çocukluk çağında tamamlanır.
Dişlerimiz böyle sırayla çıkıp gelişirken, çenemiz de gelişmeye devam eder. 20 yaşını geçtikten sonra yirmi yaş dişlerine çene kemiğimizde yer açılır.
Buradan 20 yaş dişlerinin beslenmeden çok ağız yapısı, çene yapısı, diş düzeni konusunda tamamlayıcı, yenileyici ve destekleyeci unsur olduğunu anlayabiliriz. "20 yaş dişleri gereksiz,işlevsiz dişlerdir" gibi bir algı var ki bu çok yanlış bir algıdır.
20’lik Diş Belirtileri Nelerdir?
20’lik diş çıkarken şu belirtiler görülebilir:
-
Arka dişlerde ağrı ve basınç
-
Diş eti şişmesi
-
Ağız açmada zorlanma
-
Kulak ve baş ağrısı
-
Kötü ağız kokusu
Bu belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir.
Bu dişler çene kemiğinde yeterli bölgenin varlığı durumunda ağız içerisinde bulunan öteki dişler gibi problemsiz bir biçimde çıkarak çiğneme işlemine yarar sağlayabilir.
Bazı insanlarda bu dişler hiç çıkmadan gömülü olarak kalabiliyor. Yerine tam oturamadığından
çürüyebiliyor, iltihap yapabiliyor. Bir fonksiyonu olmadığından da diş hekimleri çekip almayı tercih ediyorlar.
Dişlerimizdeki Sinirlerin Önemi
Dişlerimiz, çiğnemenin ötesinde önemli işlevlere sahiptir. Dişlerimizde bulunan sinirler, acı, ağrı ve ısıyı beyinimize iletir. Bu sinirler, dişimiz çürüdüğünde beyinimize bir problem olduğunu bildirir.
Ancak bu uyarılar, çoğu zaman diş çürüdükten ve sorun ciddi hale geldikten sonra gerçekleşir. Diş hekimleri, bu durumda dişi kurtarmak için genellikle sinirini almak zorunda kalırlar.
20’lik Diş Ağrısı Neden Olur?
-
Dişin gömülü veya yarı gömülü olması
-
Diş etinde iltihaplanma (perikoronit)
-
Yan dişe baskı yapması
-
Dişin çürümesi veya çevresinde kist oluşması
20’lik Diş Ağrısına Ne İyi Gelir?
20’lik diş ağrısı başladığında geçici olarak şu yöntemler uygulanabilir:
-
Tuzlu su ile gargara
-
Soğuk kompres
-
Ağrı kesici ilaçlar
-
Diş hekiminin önerdiği antibiyotikler
Ancak kalıcı çözüm için mutlaka bir diş hekimi tarafından muayene edilmesi gerekir.
20 Yaş Diş Ağrısına İyi Gelen Uygulamalar
Çektirme işleminden önce 20 yaş diş ağrısına iyi gelen uygulamaları da paylaşalım:
- Ağrı oluşan bölgeye buz konulabilir.
- Sıcak su kompresi ve sıcak su ile ağız içerisinde gargara yapılması ağrıyı hafifletir.
- Sarımsağı ezerek ağrı yapan dişin üzerine sürmek ağrıyı hafifletir.
- Çörek otu diş ağrısının hafiflemesine yardımcı olur.
- Su ile seyreltilmiş oksijenli suyla ağız çalkalanabilir.
- Bunlar kalıcı çözümler değildir, mutlaka bir diş hekimine başvurmak gerekir.
Yirmi yaş dişlerinin geç çıkması ve sağlık üzerindeki etkileri, insan vücudunun ve diyetimizin nasıl değiştiğinin ilginç bir örneğidir.
20’lik Diş Çekimi Nasıl Yapılır?
Eğer diş, düzgün şekilde çıkmışsa ve diş etinde açıkta ise lokal anestezi altında kısa sürede çekilebilir. Bu işlem genellikle 5-10 dakika sürer.
20’lik Diş Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Diş gömülü ya da çıkamayacak şekilde konumlanmışsa cerrahi operasyon gerekebilir. Bu işlemde:
-
Lokal anestezi uygulanır
-
Diş eti açılır, gerekiyorsa kemik dokusu kaldırılır
-
Diş parçalara ayrılarak çıkarılır
-
İşlem sonrası dikiş atılabilir
20’lik Diş Çekimi Sonrası Neler Olur?
-
İlk 24 saat şişlik ve hafif kanama normaldir
-
Soğuk kompres şişliği azaltır
-
Sigara, sıcak yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalıdır
-
Antibiyotik ve ağrı kesici düzenli kullanılmalıdır
20’lik Diş Ağrısı Nasıl Geçer?
Ağrı genellikle birkaç gün içinde azalır. Kalıcı ağrılarda mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Diş çekildikten sonra ağrının tamamen geçtiği gözlemlenir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
✔ 20’lik diş her zaman çekilmeli mi?
Hayır. Sorun yaratmıyorsa, düzgün çıkmışsa çekime gerek yoktur.
✔ Ameliyat zor mu?
Hayır. Lokal anesteziyle yapılır, işlem sırasında ağrı hissedilmez.
✔ Hemen yemek yenir mi?
Hayır. İlk 2 saat bir şey yenmemeli, ardından yumuşak gıdalar tercih edilmelidir.
✔ 20’lik diş kaç günde iyileşir?
Dikişsiz çekimlerde 3-5 gün, cerrahi çekimlerde 1 hafta içinde iyileşme başlar
20'lik Diş Hakkında Sık Sorulan Sorular:
- 20'lik diş kaç yaşında çıkar? 17-25 yaş aralığında.
- 20'lik diş çekilmezse ne olur? Çürük, enfeksiyon, ağrı ve diğer dişlere zarar verebilir.
- 20'lik diş ağrı yapar mı? Evet, özellikle gömülü veya yanlış hizalanmışsa.
- 20'lik diş halsizlik yapar mı? Evet, bazı durumlarda halsizlik görülebilir.
- Ameliyatsız 20'lik diş çekimi yapılabilir mi? Dişin durumuna göre değişir.
- 20 yaş dişi çekilmeli mi? Ağrı, enfeksiyon veya diğer dişlere zarar veriyorsa evet.
- Gömülü olan 20'lik diş nasıl tespit edilir? Röntgen ile.
- 20'lik diş ağrısı nerelere vurur? Diğer dişlere, kulağa ve boğaza vurabilir.
- 20'lik diş çekimi acı verir mi? Lokal anestezi ile ağrı önlenir.
- 20'lik dişlerin faydası var mıdır? Düzgün çıktığında çiğnemeye yardımcı olabilir.
- 20'lik diş çekimi sonrası kanama olur mu? Evet, ilk 24 saat içinde görülebilir.
SAĞLIK sayfamız için tıklayınız
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
