Bu yazımızda gereksiz görülen ancak tarihi geçmişini ve işin aslını öğrendiğinizde ilginç bulacağınız bilgiler paylaşacağız.
Günün ilginç bilgisi: Buz neden kaygandır? Kış geliyor. Bu bilgi size lazım olacak.
İNSANIN AYAĞI ZEMİNDE NEDEN KAYAR?
Kayganlık konusunda ana kural şu: Daha çok sürtünme ve daha fazla temas olan zeminler az kaygandır.
Parke üzerinde çorapla yürürken düşme ihtimaliniz bu yüzden halı üzerinde kayıp düşme oranından daha fazladır.
Halı ile ayak arasında daha çok sürtünme ve daha fazla temas vardır.
Bir katıyı başka bir katının üzerinde kaydırmak kolay değildir. Çok yüksek sürtünme kuvveti sebebiyle bu zordur.
Buz, sanıldığı gibi, düzgün bir yüzey olduğu için kaygan değildir. Az sürtünme ve az temas sebebiyle insanın ayağı buzda kayar.
Buz, ne basınçtan kaynaklı ne de tam bir sürtünmeden kaynaklı kaygandır. Su moleküllerinin yüzeydeki gevşek yapısından kaynaklı bir kayganlık söz konusudur.
İŞTE BUZDA KAYMANIN NEDENİ
Buz yüzeyindeki su molekülleri, yüzeyin altında kalan su moleküllerine göre daha hareketlidir. Çünkü onları yerlerine sabitleyecek daha üst bir katman yoktur. Bu da kaymaya sebep olur.
Sonuç: Buzda kayıp düşmemizin nedeni, aslında oldukça ilginç bir fiziksel olaya dayanır. Buzun yüzeyinde, basınç veya sıcaklık değişikliklerinden dolayı ince bir su tabakası oluşabilir.
Ayakkabılarımızın altındaki bu su tabakası, sürtünmeyi azaltarak kaymamıza neden olur.
Buna ek olarak, buz yüzeyi pürüzsüz olduğunda sürtünme kuvveti azalır. Böylece, yeterli sürtünme olmaksızın adım attığımızda dengemizi kaybedip düşebiliriz.
Demek ki sürtünme ve basıncın azaldığı zeminlerde düşme riskimiz daha yüksek.
BUZ PATENİNİN SIRRI
Buz pateni bizi yanıltmasın. Buz pateninde, ayağımızdaki patenin çok küçük yüzeyinin buza basınç yapması dolayısıyla o noktadaki buzun erimesi ve oluşan bu ince su tabakası üzerinde kayma gerçekleşir.
Ucu neredeyse bıçak gibi olan patenlerin buza değen alanı o kadar küçüktür ki, buz yüzeyini derhal eritir.
Böylece temas yüzeyi iyice küçülür , basınç artar ve buz daha kolay eriyerek, paten buz ile arasında oluşan ince su tabakası üzerinde rahatça kayar.
Buzda yürürken penguen gibi ağırlık merkezini öndeki ayağımızın üzerine verirsek düşmeden yürüyebiliriz.
DİŞ AĞRISINA KARŞI BUZ
Buzun çok şaşırtıcı başka bir özelliğini paylaşalım. Dişiniz ağrıdığında elinizin üzerine buz koyun.
Diş ağrınız hafifleyecektir. Bedensel çarpma, kas zedelenmesi ve incinme sonucunda da ağrılara karşı buz uygulanmaktadır.
Peki bu nasıl oluyor?
Üzerine buz konulan el, buzun etkisi ile yeni ağrı sinyalleri gönderir.
Yeni salgılanan bu sinyal, doğal ağrı kesicileri harekete geçirerek diğer ağrıları sonlandırır. Böylece vücudun doğal ağrı kesicileri olan 'endorfin' ve 'enkefolin' salgılanmış olur.
Örneğin diş ağrısından dolayı oluşan yüz sinirlerinden gelen ağrı kapıları beyinde kapanır.
Böylece, buz uygulaması ile akapuntur uygulanmasıyla da benzer sonuca ulaşılmaktadır.
HO-KU denilen bu nokta başparmakla işaret parmağı arasındadır. Deneyin farkı fark edeceksiniz.
Buzda kayıp düşmemek ve buzda güvenli bir şekilde yürüyebilmek için tavsiyeler
1. Uygun Ayakkabı Seçimi
- Karlı ve buzlu zeminler için tasarlanmış ayakkabılar tercih edin. Tabanı kaymayı önleyen kauçuk malzemeden yapılmış olmalı.
- Ayakkabı kramponları (çekiş artırıcı taban aksesuarları) kullanabilirsiniz. Özellikle buzlu bölgelerde oldukça faydalıdır.
- Buz Tutucu Aparatlar: Ayakkabılarınıza takabileceğiniz buz tutucular veya kramponlar, buz üzerinde ekstra tutuş sağlayarak düşme riskini önemli ölçüde azaltır. Özellikle sık sık buzlu zeminlerde yürümek zorunda kalıyorsanız bu aparatlardan edinmeniz faydalı olabilir.
- En önemli faktörlerden biri doğru ayakkabı seçimidir. Kauçuk veya tırtıklı tabana sahip, kaymayı engelleyen ayakkabılar tercih edin. Tabanın deseni ne kadar derin ve belirginse, tutuş o kadar iyi olur.
- Su Geçirmezlik: Karlı ve buzlu havalarda ayakkabılarınızın su geçirmez olması ayaklarınızın kuru ve sıcak kalmasını sağlar. Islak ayaklar hem konforunuzu bozar hem de daha çabuk üşümenize neden olur.
2. Dengeyi Sağlayın
- Dizlerinizi hafifçe bükerek yürüyün ve ağırlığınızı ayaklarınızın ön kısmına verin.
- Kısa ve küçük adımlar atın; acele etmekten kaçının.
- Kollarınızı hafifçe açarak dengede kalmaya çalışın. Elleriniz ceplerinizde olmamalı.
3. Doğru Yürüme Tekniği
- "Penguen yürüyüşü" tekniğini deneyin: Vücut ağırlığınızı ilerideki ayağınızın üzerine vererek yürüyün. Ayaklarınızı yere düz bir şekilde basmaya çalışın.
- Ani hareketlerden ve dönme manevralarından kaçının.
-
Yürüyüş Tekniği:
- Küçük ve Sık Adımlar: Büyük adımlar atmaktan kaçının. Bunun yerine, penguenler gibi küçük ve sık adımlarla yürüyün. Bu, dengenizi korumanıza ve kaymayı önlemenize yardımcı olur.
- Dizleri Hafif Bükülü Tutmak: Dizlerinizi hafifçe bükerek yürümek, ağırlık merkezinizi daha alçakta tutmanızı ve dengenizi daha iyi sağlamanızı sağlar.
- Vücudu Öne Eğmek: Hafifçe öne eğilerek yürümek, ağırlık merkezinizi öne kaydırır ve kayma riskini azaltır.
- Elleri Cepte Tutmamak: Dengenizi sağlamak için kollarınızı kullanmanız önemlidir. Ellerinizi cebinizde tutmak yerine serbest bırakın. Gerekirse kollarınızı açarak dengenizi daha iyi sağlayabilirsiniz.
- Ani Hareketlerden Kaçınmak: Hızlı dönüşler, ani duruşlar veya ani hızlanmalar kaymanıza neden olabilir. Yavaş ve kontrollü hareket etmeye özen gösterin.
- Görüş Alanınızı Açık Tutmak: Yürürken yere bakın ve buzlu veya kaygan noktaları tespit etmeye çalışın. Telefonla konuşmak veya başka şeylerle ilgilenmek görüş alanınızı daraltır ve düşme riskinizi artırır.
4. Dışarıya Hazırlıklı Çıkın
- Yürüyüş bastonu veya buzda kaymayı önleyen uçları olan batonlar kullanabilirsiniz.
- Zemin çok kaygansa yürüyüş için güvenli alternatif yollar arayın.
-
Hava ve Zemin Koşullarına Dikkat:
- Siyah Buzlanma: Özellikle dikkat etmeniz gereken bir durum da "siyah buzlanma" olarak adlandırılan ince ve şeffaf buz tabakalarıdır. Bu buzlanma türü zor fark edilir ve oldukça kaygan olabilir. Bu tür buzlanmanın olduğu yerlerde daha dikkatli olun.
- Eğimli Yollar ve Merdivenler: Eğimli yollar ve merdivenler buzlu havalarda daha tehlikeli olabilir. Bu tür yerlerde daha yavaş ve dikkatli yürüyün. Merdivenlerde mutlaka korkulukları kullanın.
- Hava Durumu Takibi: Hava durumunu takip ederek buzlanma riskinin yüksek olduğu zamanlarda dışarı çıkmaktan mümkün olduğunca kaçının.
5. Çevreyi Dikkatlice Gözlemleyin
- Görünmeyen ince buz tabakaları özellikle tehlikelidir. Islak görünen yerlerin buz olabileceğini unutmayın.
- Gölgede kalan ve sık kullanılan yollar genelde daha kaygandır.
6. Koruyucu Aksesuarlar
- Bilek, diz veya dirsek koruyucuları düşme durumunda yaralanmayı önlemek için kullanılabilir.
- Kayak gözlükleri gibi kış aksesuarları, görüşünüzü artırarak güvenliğinizi destekler.
7. Fiziksel Hazırlık
- Dengeli bir duruş ve güçlü kaslar kaymayı önlemede önemlidir. Denge ve esneklik egzersizleri düzenli olarak yapılabilir.
8. Düşüşe Hazırlıklı Olun
- Düşmek kaçınılmazsa, kendinizi korumaya çalışın:
- Ellerinizi değil kollarınızı kullanarak düşmeye çalışın. Ellerinize aşırı yük bindirmekten kaçının.
- Vücudunuzu yuvarlayarak düşmeye özen gösterin, bu darbeyi hafifletir.
Ek Öneriler:
- Kat Kat Giyinmek: Soğuk havalarda kat kat giyinmek hem sizi sıcak tutar hem de düşme durumunda yaralanma riskini azaltır.
- Yanınızda Bir Destek Bulundurmak: Özellikle yaşlıysanız veya denge sorunlarınız varsa, yanınızda bir baston veya size eşlik edecek birini bulundurmanız faydalı olabilir.
- Yokuş Aşağı Yürümekten Kaçınmak: Mümkünse buzlu havalarda yokuş aşağı yürümekten kaçının. Eğer inmeniz gerekiyorsa çok yavaş ve dikkatli olun.
- Evde Önlemler Almak: Evinizin girişinde ve bahçenizde buzlanmayı önlemek için tuz veya kum kullanabilirsiniz.
Bu önerilerle buzda daha güvenli bir şekilde yürüyebilirsiniz. Ancak ciddi hava koşullarında dışarı çıkmaktan kaçınmak en güvenli tercih olacaktır.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
