Harcamaları Artıyor, Türkiye’nin İnovasyon Gücü Güçleniyor..
2023 yılında yapılan Ar-Ge harcamalarının, ülkenin toplam ekonomik büyüklüğü içindeki payı %1,42 oldu. Bu oran, geçen yıl %1,32 seviyesindeydi. Bu artış, Türkiye’nin uluslararası alanda daha rekabetçi bir pozisyona geçmek için attığı adımları simgeliyor. Ar-Ge yatırımlarının artması, hem yerli üretimde kaliteyi hem de teknolojiye dayalı ekonomik büyümeyi artırma hedefini destekliyor.
Kim Harcadı? Ar-Ge’nin Finansmanında Özel Sektör Öne Çıkıyor!
2023 yılında yapılan toplam Ar-Ge harcamalarının %65,1’i mali ve mali olmayan şirketler tarafından gerçekleştirildi. Bu şirketler, teknolojik gelişime yönelik yatırımlarını hızlandırarak Ar-Ge alanında ciddi bir rol üstlendi. Özel sektörün yanı sıra, üniversitelerin de bu alanda önemli bir katkısı bulunuyor: Yükseköğretim kurumları Ar-Ge harcamalarının %30’unu oluşturdu. Devlet kurumları ise bu toplamın %4,9’luk kısmına katkıda bulundu.
Finansman Yükünü Kim Çekiyor?
Türkiye’de 2023 yılındaki Ar-Ge harcamalarının finansmanında da özel sektör başı çekiyor. Toplam harcamaların %52,6’sı özel sektör tarafından karşılanırken, devlet %33,1’lik bir katkı sağladı. Üniversiteler %12,7 ile finansmana destek sağlarken, yurtdışı kaynakların katkısı %1,6 ile sınırlı kaldı. Yani Türkiye, Ar-Ge’de büyük oranda kendi öz kaynaklarına güveniyor.
Türkiye’nin Ar-Ge Kadrosu Genişliyor!
2023 yılında Türkiye genelinde tam zaman eşdeğeri (TZE) olarak hesaplanan toplam 290 bin 850 kişi Ar-Ge personeli olarak görev aldı. Bu rakam, ülkenin inovasyon gücünün altında yatan insan kaynağının büyüklüğünü ortaya koyuyor. Sektörel dağılım incelendiğinde ise Ar-Ge personelinin %65,4’ü özel sektörde, %31,4’ü üniversitelerde ve %3,1’i devlet kurumlarında çalışıyor.
Kadın Ar-Ge personel sayısı ise 99 bin 195 kişiye ulaşarak toplam Ar-Ge çalışanlarının %34,1’ini oluşturdu. Bu oran, kadınların da teknoloji ve bilim alanındaki varlığının giderek arttığını gösteriyor. Özellikle üniversitelerde kadın personelin oranı %47,7 gibi yüksek bir seviyede.
Eğitim Seviyeleri Ar-Ge’de Yüksek!
Ar-Ge alanında çalışan personelin eğitim seviyelerine bakıldığında, lisans mezunları %38,3 ile ilk sırada yer aldı. Onları %31 ile doktora derecesine sahip çalışanlar takip ediyor. Bu durum, Ar-Ge faaliyetlerinin bilgi ve uzmanlık gerektiren alanlar olduğunu, yüksek eğitim seviyelerinin de bu alanda önemli bir avantaj sağladığını ortaya koyuyor.
Türkiye’nin Ar-Ge Üçgeni Ankara, İstanbul ve Kocaeli:
Ar-Ge harcamaları coğrafi olarak incelendiğinde, en fazla harcama %29,7 ile Ankara’da yapılmış. İstanbul %28,9 ile ikinci sırada yer alırken, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova’dan oluşan bölge %10,6 ile üçüncü sırada geliyor. Bu üç bölge, Türkiye’nin bilim, teknoloji ve sanayi üsleri olarak dikkat çekiyor.
Ar-Ge personelinin dağılımına bakıldığında ise İstanbul %31,7’lik bir oranla ilk sırada bulunuyor. Bu da Türkiye’nin en kalabalık şehrinin aynı zamanda bilim ve teknoloji alanında da önde olduğunu gösteriyor.
Ar-Ge Merkezlerinde Büyük Yatırım
Özel sektörün Ar-Ge merkezlerindeki çalışmaları 2023 yılında dikkat çekici bir seviyeye ulaştı. Bu merkezlerde yapılan toplam Ar-Ge harcamalarının %53,2’si özel sektörün Ar-Ge merkezlerinde gerçekleştirildi. Özellikle 250 ve daha fazla çalışanı olan büyük girişimler, Ar-Ge çalışmalarında başı çekiyor ve yatırımların %88,3’ünü gerçekleştiriyor.
Yüksek Teknoloji İmalat Sanayinde Ar-Ge Çalışmaları
2023 yılında imalat sanayindeki Ar-Ge harcamalarının %47,5’i yüksek teknoloji alanında çalışan girişimler tarafından yapıldı. Orta yüksek teknoloji alanında ise bu oran %40 oldu. Bu veriler, Türkiye’nin özellikle teknoloji yoğun üretim alanlarına yöneldiğini gösteriyor. İmalat sanayindeki bu Ar-Ge yatırımları, hem ülkenin üretim kapasitesini hem de küresel rekabet gücünü artırma potansiyeline sahip.
Türkiye İnovasyonla Güçleniyor!
2023 yılı Ar-Ge harcamaları, Türkiye’nin bilim ve teknolojiye olan yatırımını her geçen gün artırdığını ve bu alanda büyümeyi hedeflediğini gösteriyor. Özel sektörün, üniversitelerin ve devletin ortak çalışması sayesinde Ar-Ge alanında sağlanan bu yükseliş, Türkiye’nin gelecekte kendi teknolojisini üreten, katma değeri yüksek ürünler geliştiren bir ülke olma yolunda ilerlediğini gözler önüne seriyor. Türkiye, Ar-Ge ve inovasyonla geleceğini inşa ediyor!
