1950-1990 yılları, ilçe merkezinde 100’ün üzerinde gayri federe kulüp ve mahalle takımının oluşması, ilçede nitelikli bir turnuva kültürünün de oluşmasını sağladı.
Önceleri Kaymakamlık ve Belediye Başkanlığı makamlarınca düzenlenen turnuvalar 1970’li yıllardan itibaren gönüllü tertip komiteleri tarafından da düzenlendi.
1970’li yıllarda İbrahim Alagur adlı futbolseverin düzenlediği birçok turnuvaya rastlıyoruz. Bu yıllarda takımlar da turnuva tertipler, tertip komitesini de kendisi oluştururdu.
Yerel Gazete Arşivimizde Akhisarspor, Fidanspor, Kulaspor, Süleymaniye Gençlik, Yenicespor takımlarının düzenlediği birçok gayri federe turnuva haberine rastlamaktayız.
Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılı Anısına, Bursaspor Kulübü Başkanlarından Selahattin Kaya anısına, Ösman Celep, Çavuş Örhan Sert, İbrahim Şentürk, Saim Duymuş, Adnan Kaçar, Bayram Bali, Birol Sönmez, Taner Ö zkan gibi futbol geçmişi olup vefat etmiş insanların anısına düzenlenen turnuvalar da oldu.
28 Mayıs 1970 tarihli Bizim İnegöl Gazetesi “İlçemiz sporuna yarının yıldızlarını yetiştirecek olan Gayri Federe Kulüpler Turnuvasına cumartesi ve pazar günleri üçer maç yapmak sureti ile her hafta devam edilecektir” yazıyor.
Gayri Federe turnuvaların ilçe futboluna katkı sağlayan, yarının yıldızlarının yetişeceği etkinlikler olarak görüldüğü anlaşılıyor. Turnuvalar özlemle beklenir, maçlar genelde cumartesi-pazar günleri oynanırdı.
Aynı anda en fazla iki sahada maç oynanabildiğinden turnuvadaki takım sayısı 20’yi geçsin istenmezdi. Turnuvaya katılan takımlar 20 ya da 25’şer kişilik vesikalık fotoğraflı futbolcu listeleri ve turnuvanın giderleri için önceden tespit edilmiş bir miktar para karşılığı turnuvaya katılırdılar.
İddialı takımlar oluşturulduğu gibi mahallemizin çocukları oynasın diyerek oluşturulan takımlar da olurdu. Ya da bir arkadaş grubunun hafta sonları birlikte futbol oynamak üzere oluşturduğu takımlar da izlerdik.
Tatil yaptığı beldeden bir günlüğüne gelip maçını oynayıp yeniden tatil yaptığı beldeye dönen arkadaşlarım vardı. Profesyonel ve amatör liglerdeki futbolcular da o turnuvalarda severek oynardı. Öyuncu kadrosu geniş takımların iki takım halinde katıldıkları olurdu.
Federe takımların federe müsabakalarda yer veremediği oyuncularıyla turnuvalara katıldıkları da oldu. Turnuvalara ilçe dışından katılımlar da oldu. 6 Kasım 1979’da Fidanspor Kulübü’nün düzenlediği Şöhretler Turnuvasına Bursa Merkezden Çirişhane ve Teleferik Tayfun takımları katıldı.
1985 yılı Eylül ayında Kulaspor, İstanbul’da dört takımın katıldığı bir gayri federe turnuvaya iştirak ederek Emayetaş, Özmuratspor ve Yıldızspor
takımları ile maçlar yapmıştır.
İlçe Emniyet Teşkilatı, güvenliği sağlamak üzere bir bekçi görevlendirirdi. Genellikle aynı bekçi görevlendirilerek tecrübesinden yararlanılırdı. Sahalarda tel örgü ve tribünler bulunmadığı için seyirciler taç ve korner çizgilerinin kenarına oturarak izlerdi.
TURHAN ŞAHİN'İN İNEGÖL'DE FUTBOLUN 100 YILI isimli eserinden düzenlenip yayına hazırlanmıştır.
