“Doğdu dövmeye gelmez, büyüdü boğmaya gelmez” atasözü, insanların çocukluktan yetişkinliğe uzanan yaşam yolculuklarında şefkatle, anlayışla büyütülmesi gerektiğini anlatır. Söylentilere göre bu söz, kökenini Bursa’dan alarak ülkemizin dört bir yanına yayılmış. Bursa’da halk arasında sıkça kullanılan ve buradan yayılan bu söz, çocukları ve gençleri eğitirken dikkat edilmesi gereken önemli bir yaşam dersini özetliyor.
Atasözünün Anlamı ve Mesajı!
Bu atasözü, bir çocuğun daha doğduğu andan itibaren korumaya muhtaç olduğunu vurgular. Çocukluk döneminde sert davranışlar veya baskı görmek, bir bireyin gelişimine olumsuz etkiler bırakabilir. “Doğdu dövmeye gelmez” derken, çocukların sevgi ve şefkatle büyütülmesi gerektiği anlatılır. Aksi halde, çocukların gelişim sürecinde yaşadığı olumsuzluklar ileride telafisi olmayan izler bırakabilir.
Diğer yandan, “büyüdü boğmaya gelmez” kısmı, gençlerin büyüdüğünde artık kendi fikirlerini ve kararlarını oluşturmaya başlamasını ifade eder. Yani, büyüyen bir bireyi kendi yolunda ilerlemesi için desteklemek, onu baskılamamak gerekir. Zira her insanın karakteri, kendi tecrübeleriyle ve kendini ifade etme özgürlüğüyle şekillenir. Büyüyen bireylere sürekli baskı uygulamak, özgüvenini zedeler ve sağlıklı bir kimlik geliştirmesini engeller.
Bu atasözünün, Bursa’dan çıktığı ve oradan tüm ülkeye yayıldığı söylenir. Osmanlı döneminden itibaren zengin kültürü, halk bilgeliği ve toplumsal dayanışmasıyla bilinen Bursa, pek çok halk deyişine ve atasözüne ev sahipliği yapmıştır. "Doğdu dövmeye gelmez, büyüdü boğmaya gelmez" sözü de, Bursa’nın çocuk yetiştirme ve aile içi şefkat anlayışından doğmuş bir ifade olarak halk arasında dilden dile yayılmıştır.
Atasözünün Günlük Hayatta Kullanımı Nasıldır?
Bu atasözü, çocukları veya gençleri yetiştirirken ailelerin davranışlarına yön veren bir yol gösterici olarak kullanılır. Çocukluk döneminde gösterilen şefkatin ve yetişkinliğe adım atan gençlere verilen özgürlüğün, bireylerin karakter gelişiminde ne kadar etkili olduğu anlatılır. Özellikle ebeveynler, çocuklarına verdikleri destek ve gösterdikleri anlayışla onların güçlü bireyler olarak yetişmesine katkı sağlar.
Bu söz aynı zamanda, aile ilişkilerinde, iş yerinde ve sosyal hayatta da insanlara karşı daha anlayışlı, daha destekleyici bir yaklaşım sergilenmesi gerektiğini vurgular. Her birey, büyüme sürecinde çevresinden gördüğü muameleyle şekillenir; bu yüzden, anlayış ve destekle yaklaşmak sağlıklı bir toplum oluşmasına da katkı sağlar.
“Doğdu dövmeye gelmez, büyüdü boğmaya gelmez” atasözü, çocuğun doğumundan itibaren sevgiyle büyütülmesi ve yetişkinliğe ulaştığında özgür bırakılması gerektiğini anlatır. Bursa’dan yayılan bu halk deyişi, sadece çocuk yetiştirme üzerine değil, genel olarak insan ilişkilerinde şefkat, anlayış ve sorumluluğun önemini vurgular. Bu atasözü, bizlere geçmişten gelen bilgece bir hatırlatma olarak, çevremize karşı daha özenli ve dikkatli olmamız gerektiğini gösterir.
