Celal Can Kara'nın Köşe Yazısı
Son zamanlarda gerek tedarik zincirinde yaşanan sıkıntılar sebebiyle araç bulunamaması, gerekse de Türk lirasının değer kaybetmesi sebebiyle Türkiye’ deki araç fiyatlarının aşırı yükselmesi sebebiyle yurt dışından araç getirmek isteyenlerin sayısında çok ciddi bir artış yaşanmaktadır. Bu sebeple de Gümrük Müşavirleri olarak bizlerin hemen her gün karşılaştığımız soruların başında “Yurt dışından kendime araç nasıl getirebilirim” olmaktadır. Bu sebeple de bu yazımda bu konuya değineceğim ve bir nebze olsun merak edilen soruları cevaplamaya çalışacağım.
Öncelikli olarak 2. El araç ithalatına çok istisnai durumlar haricinde izin verilmemektedir. Bu istisnai durumlar ayrı bir yazı olacak kadar kanuni prosedürler içerdiğinden bunlara burada değinmeyeceğim. İlk ele alacağımız konu sıfır olarak ithal etmek istediğimiz bir aracın yurt dışından doğrudan satın alınmasıyla, yurt içindeki bayi (distribütör) den satın alınması arasında ne gibi avantaj ve dezavantajlar olduğu üzerine olacaktır.
Bireysel olarak doğrudan yurt dışından araç satın alınmasına yönelik talebin son yıllarda artmasının en önemli sebebi ülke içerisinde sıfır araç bulmada yaşanan güçlüktür. Bunun yanı sıra lüks ve yüksek performanslı araçların artan popülaritesi bu talebi arttırmaktadır. Türkiye, daha fazla harcanabilir gelire sahip büyüyen bir orta sınıfa sahiptir ve bu, lüks ve yüksek performanslı araçlara olan talebin artmasına neden olmuştur. Bu tür araçlar genellikle Türkiye'de bulunmaz veya çok pahalıdır. Sonuç olarak, bazı kişiler bu araçları kendileri ithal etmek istemektedir. Bir diğer neden olarak da Türkiye'de araç fiyatları, Türk lirasının değer kaybetmesi de dahil olmak üzere bir dizi faktör nedeniyle son yıllarda artmaktadır. Bu da insanların Türkiye'de araç satın almasını daha pahalı hale getirmekte ve bazı kişilerin başka ülkelerden araç ithal etmeyi düşünmesine neden olmaktadır. Yukarıdaki nedenler kadar olmasa da daha az etkiye sahip bir başka talep arttırıcı neden de; artık insanların Türkiye'ye araç ithal etmesine yardımcı olabilecek bir dizi çevrimiçi kaynağın var olması diyebiliriz. Bu kaynaklar, ithalat süreci hakkında bilgilerin yanı sıra Türk gümrük yetkilileri ve diğer ilgili kurumlar için iletişim bilgileri sağlar.
Bireysel olarak araç ithal etmek isteyenlerin karşılaşacakları bazı olumsuz yönleri de tabi ki vardır. İlk başta; ithalat süreci karmaşıktır ve çok fazla evrak işi gerektirir. Bu, aracın Türkiye’ ye giriş sürecine aşina olmayan kişiler için zorlayıcı olabilir. İthalat işlemleri uzun bekleme sürelerine sebep olabilir. Yurtiçine aracın giriş işlemi birkaç hafta hatta aylar alabilir. Bu, araçlarının gelmesini bekleyen insanlar için sinir bozucu olabilir. Aracın bireysel olarak getirilmesinden kaynaklı olarak taşıma sürecinde aracın hasar görme riski her zaman vardır. Bu, özellikle araç düzgün bir şekilde paketlenmez ve gönderilmezse geçerlidir. Araç nadir bulunan veya üretilmeyen bir model ise, Türkiye'de parça bulmak zor olabilir. Bu, aracın bakımını zorlaştırabilir. Ayrıca aracı distribütör harici bireysel olarak getirdiğiniz için aracın Türkiye içerisinde garantisi olmayabilir. Bu da olası bir bozulma vs. durumlarda ciddi maliyetlerle karşılaşmanıza sebep olabilir.
Araç ithalatında vergilendirmeyi bir örnek üzerinden göstermek gerekirse; 50.000 Euro Türkiye teslim fatura bedeli olan 2000 CC bir otomobil almak isteyen bir vatandaş için %220 ÖTV 110.000 Euro, %18 KDV 30.000 Euro, TRT Bandrol payı 300 Euro ile toplam 140.300 Euro vergi ödemek zorunda kalacaktır. Görülüğü gibi otomobil fiyatının üç katına varan bir vergilendirme söz konusudur.
Türkiye'ye bir araç ithal etmeyi düşünüyorsanız, araştırmanızı yapmanız ve ilgili maliyetlere ve zamana hazırlıklı olmanız önemlidir. Ancak çaba sarf etmeye istekliyseniz, Türkiye'ye araç ithal etmek tatmin edici bir deneyim olabilir.
İşte Türkiye'ye araç ithal etmek için bazı ek ipuçları:
- Araştırmanıza erken başlayın. İthal süreci karmaşık olabilir, bu nedenle araştırmanıza erkenden başlamanız ve düzenlemeleri anlamanız önemlidir.
- Birden fazla ithalatçıdan teklif alın. Türkiye'ye araç ithal etme konusunda uzmanlaşmış çok sayıda şirket var.
- Fiyatları ve hizmetleri karşılaştırmak için birden çok ithalatçıdan fiyat teklifi alın.
- Depozito ödemeye hazır olun. Çoğu ithalatçı, sipariş verdiğinizde depozito ödemenizi ister. Bu depozito, aracı güvence altına almak ve nakliye ve sigorta masraflarını karşılamak için kullanılacaktır.
- Sabırlı ol. İthalat işlemi birkaç hafta hatta aylar alabilir. Sabırlı olun ve işlemin tamamlanması için yeterli süre tanıyın.
Genel olarak, Türkiye'ye yapılan bireysel araç ithalatındaki artış, lüks ve yüksek performanslı araçlara yönelik artan talebin, Türkiye'de artan araç maliyetlerinin bir yansımasıdır. Bu faktörlerin Türkiye otomotiv pazarında rol oynamaya devam etmesi nedeniyle bu eğilimin gelecekte de devam etmesi muhtemeldir.
