Celal Can Kara'nın Köşe Yazısı
İnegöl'deki mobilya üreticileri, kullanılmış makineler üzerindeki ithalat kısıtlamaları nedeniyle mücadele ediyor. Yerli üretimi korumak amacıyla koyulan kısıtlamalar, mobilya üreticilerinin ürünlerini üretmek için ihtiyaç duydukları makinelere ulaşmasını zorlaştırdı.
Mobilya sektörü birçok ülkenin ekonomisine önemli katkı sağlayan bir sektördür. Bu açıdan Türkiye için de mobilya sektörü önemli bir sektör konumunda bulunmaktadır. İnegöl ise önemli bir mobilya üretim merkezidir ve kullanılmış ithal makineler mobilya üretim sektöründe önemli bir rol oynamaktadır. Bu göz önünde bulundurulduğunda mobilya sektörü için makine mevcudiyeti çok büyük önem arz etmektedir.
Mobilya üreticilerinin, rekabetçi bir fiyata yüksek kaliteli mobilya üretebilen makinelere erişimi olması gerekir. Bunun içinde pazarda serbest rekabet koşullarının olması, üreticilerin bu rekabet çerçevesinde pazardaki birden çok seçenek arasından kendi için en uygununu seçmesiyle mümkün olabilmektedir.
Kullanılmış mobilya üretim makinelerinin ithalatını zorlaştırmanın mobilya üreticileri için zararlı olmasının birkaç nedeni vardır. İlk olarak, mobilya için daha yüksek fiyatlara yol açabilir. Mobilya üreticileri makineler için daha fazla ödeme yapmak zorunda kaldıklarında, bu maliyetleri tüketicilere daha yüksek fiyatlar şeklinde yansıtmak zorunda kalıyorlar. İkincisi, iş kayıplarına yol açabilir. Mobilya üreticileri, makineler için daha fazla ödeme yapmak zorunda kaldıklarında işçi çıkarmak zorunda kalabilirler.
Bunun yanı sıra; ithal kullanılmış makineler genellikle yeni makinelerden daha ekonomiktir ve küçük işletmelerin işe başlaması için iyi bir tercihtir. Ancak, üreticiler son yıllarda kullanılmış makine ithal ederken yüksek tarifelere maruz kalırken, gerekli ithal izinlerin alınmasında da zorluk çekmektedirler. Bunun sonucu olarak, kullanılmış makine ithal etmenin maliyeti önemli ölçüde artmıştır. Bu durum İnegöl'deki mobilyacıların ürünlerini üretmek için ihtiyaç duydukları makineleri temin etmelerini de zorlaştırmaktadır. Dahası kullanılmış mobilya makinelerini ithal etmenin zorluğu da bir bütün olarak Türkiye ekonomisini olumsuz etkilemektedir. Mobilya sektörü, Türkiye için önemli bir ihracat geliri kaynağıdır ve sektördeki gerileme, ihracat geliri kaybı anlamına gelmektedir.
Kullanılmış makine ithalatının tümüyle serbestleştirilmesinin de çeşitli potansiyel sakıncaları da vardır. İlk olarak, diğer sektörlerde iş kayıplarına yol açabilir. Kullanılmış makineler ithal edildiğinde yerli üretimin yerini alabilir. Bu, yerli imalat sektöründe iş kayıplarına yol açabilir. İkincisi, yerel olarak üretilen malların kalitesinde bir düşüşe yol açabilir. Kullanılmış makineler ithal edildiğinde yeni makineler kadar kaliteli olmayabilir. Bu da yurt içinde üretilen ürünlerin kalitesinin düşmesine neden olabilir. Üçüncüsü, çevre sorunlarına yol açabilir. Kullanılmış makineler çevre standartlarını karşılamayabilir. Bu, kirlilik gibi çevre sorunlarına yol açabilir ve ayrıca ülke hurda çöplüğüne dönebilir.
Kullanılmış mobilya üretim makinelerinin ithalatını zorlaştırma sorununu çözmek için yapılabilecek birkaç şey var. Birincisi, hükümetin politikalarını değiştirmeleri için ilgili mercilere yaşanan sorun ve sıkıntılar doğru bir şekilde aktarılmalı, sektör temsilcilerinin sektör hakkındaki problemlerini iletebilecekleri iletişim kanalları oluşturulmalı ve bu kanalların kullanılması desteklenmelidir. Diğeri ise, mobilya üreticilerinin kullanılmış makine almalarını kolaylaştırmak için çalışan kuruluşları desteklemeleri önem arz etmektedir. Bu şekilde iletişimin güçlü tutulması, sektördeki üreticiler, temsilciler ve karar alıcıların bir arada olması ve bu kararlar alınırken sektör temsilcileriyle çok yakın istişarelerde bulunulması, sahaya inilip pazarın gerçek gereksinimlerinin ortaya koyulmasıyla alınacak kararlar ülke menfaatleri açısından en ideal sonuçlar ortaya doğuracaktır.
