14) AKHİSAR MAHALLESİ

Akhisar Mahallesi, aslında, İnegöl’ün kuzey batısında ve 5 kilometre mesafede kurulmuş tarihsel derinliği olan bir mücavir köydür.

2007 yılına kadar da burası, köy statüsünde olmuştur. İnegöl’ün kuruluş öyküsü anlatılırken işaret olunduğu üzere Akhisar Köyü, İnegöl gibi bir höyük / yapay tepecik üzerine kurulmuştur.

Burası da İnegöl-Höyüğü gibi milattan önce 2000’li yıllarda oluşturulmuştur.

Kulacahisar Köyü gibi Akhisar Köyü de tarihî İpek Yolunun Bursa ayağı üzerinde tesis olunmuştur.

Bursa istikametine giden kervanlar, burada geçici olarak konaklama
yaparak İnegöl ile irtibata geçmişler ve karşılıklı ihtiyaçlarını gidererek ticârî alışverişte bulunmuşlardır.

Tarihî İpek Yolu’nun üzerinde kurulmuş olan Kolca Hisar ise beldeye hâkim
siyâsî otoritenin emniyet güçlerinin konuçlandığı ve gümrükleme işlemlerinin gerçekleştirildiği önemli bir diğer kaledir.

Her iki kalenin de İnegöl ile yakın irtibatı sağlanmıştır ve bu amaçla İnegöl’ü bu kalelere bağlayan “Sırt-Yol” ve “HontaKöprü”leri yapılmıştır ki bu köprü ve yolların nasıl bir fonksiyon üstlendikleri, yukarıda ilgili bahiste anlatılmıştır.

Halk dilinde galat olarak “Âsâr Köyü” olarak isimlendirilmiş olan Akhisar, fetih sonrasında da uzun yıllar önemini korumuştur.

Zira “Bey-Şehri” diye nitelenen Yenişehr’i, tahrir defterlerinde “Lipe-Toma” diye anılan ve günümüzdeki “Çiftlik Köyü”nde yer alan Kızılsaray’a / Kızlar Sarayı’na bağlayan en kestirme ve en güvenli yol, buradan geçmektedir.

Harac adı verilen vergi ödemelerinden anlaşılmaktadır ki Akhisar Köyü’ünde
uzun yıllar Gayr-i Müslimler, ikamet eylemiştir.

Tarihi İpek Yolu, değişik nedenler ile ekonomik değerini kaybedince Gayr-i Müslim nüfûs, büyük şehir merkezlerine taşınmış ve yerlerini Müslüman nüfûs, almıştır.

 Günümüzde ise Akhisar Mahallesi’nin nüfusu, büyük ölçüde göçmenlerden oluşmaktadır ki bu göçmenler, sadece Balkan ve Kafkas göçmeni değildir.

Son yıllarda gerçekleşmiş olan iç göçler, buranın nüfusunu süratle arttırmış; 17 Ağustos 1999 yılı depreminden sonra gelişen sosyal yapılanma, burada tabir caizse, nüfus patlamasına sebep olmuştur.

İnegöl Organize Sanayii’nin bitişiğinde yer alan ve Toplu Konut İdaresince de inşaat sahası olarak değerlendirilen Akhisar Mahallesi, yakın gelecekte İnegöl’ün en büyük mahallesi olmaya namzettir.

RECEP AKAKUŞ Hocanın eserinden düzenleyip yayına hazırlayan

Ayhan Talha Bayraktar