İnegöl Ovası’na inen bütün akarsuların birleşerek Yenişehir Ovası’na geçtiği Hamzabey Boğazı’ndan ve buranın sembolü Delikli Kayadan bir görünüş.
İnegöl-Yenişehir Yolu’nun geçtiği bu taban vadi,deniz seviyesinden 250 metre yüksekliktedir.
Tarihi belgelerde “Ermenibeli” diye anılmaktadır. Osman
Gazi’nin 1284 yılında İnegöl Tekfuru Nicola ile yaptığı ilk silahlı çatışma burada vuku bulmuştur.
Osman Gazi’nin yeğeni ve Osmanlı’nın ilk şehidi Baykoca da burada Hakk’a yürümüştür.
Hamza Bey’in torunlarından Mercidâbık Şehidi (1516) Mehmet Bey tarafından inşa ettirilen tarihi Mehmet Bey Mescidi, günümüze kadar aynen intikâl etmiştir.
Söz konusu cami, Osmanlı’nın ilk şehidi Baykoca’ya ait merkadin – bir diğer ifade ile – hatıra mezarının bir anlamda şahidesi durumundadır.
Bu geçidin simgesi durumunda olan Delikli Kaya ise Yapılan baraj inşaatı nedeni ile-maalesef- ortadan kaldırılmış ve gününmüze intikal eylememiştir.
AKDERE
Akdere’nin, İnegöl ovasına indiği yerde kurulmuş olan Cerrah Köyü, günümüzde belde haline gelmiştir.
Tarihi belgelere “At Oğlanları Karyesi” adıyla geçen bu yörede, Osmanlı Ordusu’nun ihtiyaç duyduğu at, katır ve benzeri binek hayvanları yetiştirilmiş ve eğitilmiştir.
İnegöl şehir merkezine çok yakın olan Cerrah, bir mesire yeri olduğu kadar İnegöl yöresinde ilk sanayi tesislerinin de kurulduğu bir mahaldir.
Söz gelimi; su gücü ile çalışan ilk kereste fabrikası, elektrik dinamosu ve dokuma tezgâhları burada tesis olunmuştur.
Yetiştirdiği fasulyesi ile de ün yapmıştır.
RECEP AKAKUŞ Hocanın eserinden düzenleyip yayına hazırlayan
Ayhan Talha Bayraktar