12 EYLÜL 1980 İHTİLÂLİ SONRASININ İNEGÖL’E YANSIMALARI-1

Abone Ol

1977 Y›l›nda yap›lan genel ve yerel yönetim seçimleri, hiçbir partiyi tek baş›na iktidara taş›mam›şt›r. Bu seçimin İnegöl’e yans›malar›n› şöyle özetlemek mümkündür.

Seçim sonras›nda Türkiye genelinde Adalet Partisi, 189; Cumhuriyet Halk Partisi,213; Millî Selamet Partisi, 24; Milliyetçi Hareket Partisi, 16; Cumhuriyetçi GüvenPartisi, 3; Demokratik Parti, 1; Bağ›ms›zlar, 4 milletvekili ç›karm›şlard›r.1977 seçiminde İnegöl Adalet Parti teşkilat›, hem yerel yönetim ve hem de genel yönetim aç›s›ndan vitrin değişikliği yapma cihetine gitmiş; 16 y›ldan bu yana İnegöl kökenli Bursa millet vekili olan Ahmet Türkel ve onun desteği ile ‹negöl coğrafyas›nda başar›l› hizmetlere imza atm›ş olan 16 y›ll›k belediye başkan› Ahmet Akyollu, önseçimlerde Adalet Partisi ad›na aday gösterilmeyerek Refik Tabakoğlu, ön seçimde
Adalet Partisi’nin ‹negöl kökenli Bursa milletvekili aday› olmuş; ancak milletvekilliğini kazanamam›şt›r.


Bunun üzerine Refik Takoğlu, ‹negöl belediye başkan› olmuştur. Millî Selamet Partisi’nden İnegöl kökenli ve Deydinler Köyü doğumlu Dr. Emin Acar, bu dönemde Bursa milletvekili olmuştur. 1991-1995 y›l›nda yap›lan yerel ve genel yönetim seçimlerinde -İnegöl kökenli olarak- Kadir Güçlü, Halil Karaatl› ve Ali Osman Sönmez, Doğru Yol Partisi’nden Bursa milletvekili olmuşlar ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne girmişlerdir. 1999–2002 y›l›nda yap›lan yerel ve genel yönetim seçimlerinde Dr. Ahmet Sünnetçioğlu, ‹negöl kökenli Bursa milletvekili olarak Fazîlet Partisi’nden Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne girerken Milliyetçi Hareket Partisi’nden de İnegöl kökenli Bursa milletvekili olarak Mühendis Burhan Orhan, Büyük Millet Meclisine girmiştir.

Şüphesiz ad› geçen her milletvekili kendi çap›nda ‹negöl’e devlet yat›r›m›n›n
aktar›lmas› konusunda gayret göstermiştir. Hat›rlanacağ› üzere bu dönemde
genelkurmay başkan› Orgeneral Kenan Evren’in başkanl›ğ›nda kuvvet komutanlar›n›n iştirak› ile 12 Eylül 1980 ihtilali, gerçekleştirilmiş; bütün siyasî partiler kapat›lm›ş; parti liderleri, Çanakkale Hamzakoy’da gözetim alt›na al›nm›ş; kurucu meclis taraf›ndan yap›lan yeni bir anayasa halk oyuna sunulmuş; kabul edilen bu anayasaya göre ‹htilal lideri Kenan Evren, 7 y›l süreyle reisi-i cumhur olmuş; ihtilali gerçekleştiren kuvvet komutanlar› Nurettin Ersin, Tahsin Şahinkaya, Nejat Tümer ve Sedat Cilasun da cumhurbaşkanl›ğ› konsey üyeliklerine getirilmiştir.


Yeni Anayasa ve seçim kanununa göre yeni siyasî partiler de kurulmuştur.
Sözgelimi: Turgut Özal taraf›ndan Anavatan Partisi, Emekli Orgeneral Turgut Sunalp taraf›ndan Milliyetçi Demokrasi Partisi, Necdet Calp taraf›ndan Halkç› Partisi, Emekli Orgeneral Ali Fethi Esener taraf›ndan Büyük Türkiye Partisi, Prof. Erdal İnönü taraf›ndan da Sosyal Demokrat Partisi kurulmuştur. Bunlardan Büyük Türkiye Partisi, kapat›lm›ş olan Adalet Partisi’nin devam› olduğu gerekçesi ile Millî Güvenlik Konseyi taraf›ndan tekrar kapat›l›nca bunun yerine Y›ld›r›m Avc› taraf›ndan Doğru
Yol Partisi, kurulmuştur. 6 Kas›m 1983 ‘te yap›lan yerel ve genel yönetim seçimlerinde Turgut Özal’›n genel başkan› olduğu Ana Vatan Partisi, oylar›n %45,1’ini alarak 400 üyeli Türkiye Büyük Millet Meclisinde 211 milletvekili kazanm›ş ve yeni hükümet, Ana Vatan Partisi’nin genel başkan› Turgut Özal taraf›ndan kurulmuştur. 1983-1990 y›llar› Merhum Turgut Özal’›n başbakan olarak ülkeye hizmet ettiği ve 12 Eylül 1980 öncesinde siyâsî lider olanlar›n yasaklar›n›n kaldr›ld›ğ› dönemdir ki budönemde Necmettin Erbakan, Refah Partisi’nin baş›na geçerken Süleyman Demirel de Doğru Yol Partisi’nin baş›na geçmiştir. Alpaslan Türkeş de Milliyetçi Çal›şma Partisi’nin baş›na geçmiştir.

Bülent Ecevit ise Demokratik Sol Parti’yi kurmuştur. Siyasî yelpâze böyle oluşurken Özal-Demirel mücadelesi başlam›şt›r. 1990 y›l›nda Kenan Evren reisi cumhurluktan ayr›l›nca Turgut Özal, reis-i cumhur olmuş; yerine
de Y›ld›rım Akbulut, başbakan olmuştur. Ancak gelişen ağ›r siyasî şartlar alt›nda Turgut Özal’›n boşluğu, doldurulamam›şt›r. (DEVAM EDECEK İNŞALLAH!)

RECEP AKAKUŞ Hocanın eserinden düzenleyip yayına hazırlayan

Ayhan Talha Bayraktar