Recep Akakuş'un Köşe Yazısı
Alibey Köyü, İnegöl’ün doğu cihetinde ve ovanın ortasında kurulmuş bir yerleşim alanıdır. Şehir merkezine uzaklığı 7 kilometredir. Yerli köylerden biridir. Bu köy, İnegöl’ün fethinden sonra Osmanlıların, Su-Sığırlık adıyla İnegöl Ovası’nda ilk kurdukları köydür. Bilindiği üzere Su-Sığırı, manda, camus ve dombay ismiyle de anılan büyük baş havyalara verilen bir isimdir.
İnegöl Ovası, geçmiş yıllarda yaz mevsimi dışında geri kalan üç mevsim boyunca göl ve bataklık durumunda bulunduğu için bu yöre, ekonomik açıdan pirinç ekiminin yanı sıra manda yetiştirilmek suretiyle de değerlendirilmiştir. Yöre, Yıldırım Beyazıt devrine kadar bir nevi hâra olarak kullanılmıştır. Sonraki yıllarda köyde pirinç ekimi de yapılmaya başlanmış ve burada tesis edilmiş olan hâra, Bursa yöresine aktarılmıştır.
Vakıf defterlerinde ise bu köy, Yıldırım Beyazıt vakfı olarak tescil edilmiş görülmektedir.İnegöl’de Cuma Camii, Sinan Bey Mahallesi’nde yer alan eski iki hamamdan kuzeydeki hamam (Kadınlar Hamamı) ve Kurşunlu Kasabası’ndaki Eski Cami ve de Kervansaray, Yıldırım Beyazıt vakıflarına dâhildir. Meydanında 650 yıllık olduğu söylenen 3 tane ulu çınar ile tarihi bir hamamı vardır.
Köye adını veren Ali Bey’in kimliğine gelince, bu konuda kesin bir bilgiye ulaşılamadı. Ancak, bu zat hakkında gerçeğe yakın bazı ipuçları şöyledir: Bu zat, Hoca Firuz Bey’in oğlu Emir-i Ahûr Ali Bey, olabileceği gibi Hamza Bey’in 5 inci veya 6 ncı göbekten torunları arasında yer alan Mustafa Paşa oğlu Ali Çelebi’dir
Yahut da Mercidabık Savaşı’nda şehit düşen Amasya Beylerbeyi Mehmed Bey’in oğlu Ali Çelebi olabilir. Gerçek kimliği ne olursa olsun bu zat, uzun yıllar İnegöl coğrafyasına hâkim olmuş, İnegöl yöresindeki tüm yaylaları kiralamıştır. Hamamlı Köyü’nün kurucusu Pervane Bey ve Çitli Köyü’nün kurucusu Karabey, bu zatın oğullarıdır.
Bu nedenle, tahrîr defterlerinde Hamamlı Köyü’ne Ehaveyn Karyesi denmiştir. Ali Bey’in soy kütüğüne gelince, bilindiği üzere Hoca Köy ismi, Koca Firuz veya Lala Firuz terkibinden kısaltılarak alınmış bir isimdir. Bu zat, Yıldırım Beyazıt devrinde en nüfuzlu beylerden biridir. Hamza Bey ise Sultan İkinci Murad devrinden itibaren nüfuz ve gölgesi, İnegöl yöresinden hiç eksilmeyen geniş nüfûzu olan bir beydir.
Alibey Köyü, Adabîn Köyü gibi pirinç üretim merkezidir. Osmanlılar devrinde en çok pirinç üretilen yerlerden biridir. Yakın çevresinde Orta Köy, Hamamlı, Hasan Paşa, Bilal ve Kulaca köyleri yer almıştır.
1990 yılı genel nüfus sayımına göre toplam köy nüfusu, 961 kişidir. 2000 yılı genel nüfus sayımına göre ise 494’ü kadın ve 482’si erkek olmak üzere toplam köy nüfusu, 976 kişi olmuştur. İnegöl yöresinde bazı köyler, yetiştirdikleri ürünler ile şöhret kazanmıştır. Alibey Köyü de yetiştirdiği salata/badem ile şöhret bulmuştur.
