Recep Akakuş'un köşe yazısı
Öğrencilerimize sorsak, İnegöl’ün komşu il ve ilçelerini sayabilirler mi? Peki siz sayabilir misiniz? İşte İnegöl’ün komşuları:
İnegöl’ün batısında Bursa’ya bağlı ilçelerden Kestel bulunur. Güney batısında, Keles; kuzeyinde ise Yenişehir vardır. Doğu ve kuzeydoğusunda Bilecik ili ve bu vilâyete bağlı Pazaryeri ve de Bozhöyük ilçeleri yer alır. Güney ve güneydoğusunda da Kütahya ili ve bu vilayete bağlı Domaniç İlçe’si bulunur.
Peki eskiden İnegöl topraklarının daha geniş bir sınıra sahip olduğunu biliyor muydunuz?
Mahallî idareler ile ilgili olarak yapılan en son sınır değişikliklerine göre: İnegöl ilçe sınırları içinde kalan toprak miktarı 1006 kilometre karedir. Geçmiş yıllarda ise İnegöl İlçesi’nin yüz ölçümü, tarihî belgelerde, 2190 kilometre kare olduğu görülmektedir. Anlaşılıyor ki tarihî süreç içinde İnegöl ilçe sınırlarında büyük bir daralma olmuştur.
Örneğin: Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan bu yana İnegöl ile bağlantılı olan Domaniç, İnegöl’den ayrılmış ve müstakil bir ilçe haline gelerek Kütahya İli’ne bağlanmıştır.
Evliya Çelebi’nin ifadesine göre Bursa Aksu Köyü de İnegöl’e
bağlıdır. Günümüzde ise Kestel İlçesi’nin bir mahallesi olmuştur.
İnegöl Ovası’nın yüz ölçümü, 142 kilometre karedir.
Deniz seviyesinden yüksekliği 320 metredir.
Sizce Ankara yolundan İnegöl ovasına giren araçlar, aynı yoldan devam edip İnegöl ovasından çıkıncaya kadar kaç kilometre yol gidiyorlardır? İşte cevabı;
İnegöl ovasının doğu batı istikametinde uzunluğu, 24 kilometredir.
İnegöl Ovası’nın kuzey-güney istikametinde en geniş yeri, Hocaköy ile Kozulca Köyü arasıdır ki bu genişlik, 9 kilometredir.
Peki Mahmudiye Mahallesi’nin, örneğin Mesudiye Mahallesi’nden daha yüksekte olduğunu biliyor muydunuz?
İnegöl ovasının güneyden kuzeye doğru bir eğimi var. İnegöl Ovası’nın eğimi, güneybatıdan kuzeydoğuya doğru tatlı bir meyil yaparak alçalır.
Kozulca Köyü civarında ve Hamzabey Boğazı başlangıcında bu eğim, 320 metreden 250 metreye düşer. Çevredeki sıra dağlardan ovaya inen akarsular için burada, bir drenaj oluşur.
Kozluca ve Hamzabey köyleri doğrultusunda Ermeni Beli adı verilen bir geçit mevcuttur ki İnegöl Ovası’nı, bir baştan bir başa geçen tüm akarsular, bu vâdi tabanından geçerek Yenişehir Ovası’na ulaşır.
Delikli Kaya civarında bu akarsuların hepsi, birleşerek, tek dereye dönüşür ve Göksu adını alır.
İnegöl Ovası’nın çevresinde yer alan sıradağlara gelince, bunlardan İnegöl Ovası’nın güney tarafında yer alan ve ovayı, güneyden çepeçevre saran dağ silsilesi, Uludağ ve Domaniç dağlarıdır. Ovayı, kuzeyden doğu-batı istikametinde saran dağ silsilesi ise Ahî Dağı’dır.
