Recep Akakuş'un Köşe Yazısı

Halk arasında 93 Muharebesi olarak anılan 1876-1877 Türk- Rus Savaşı’ndan sonra İnegöl, kesif göç almış ve bu göçmenlerden bir kısmı, kasaba çevresine yerleştirilerek yeni mahalleler, oluşturulmuştur.

Söz gelimi, Osmaniye Mahallesi’nin kurulduğu alan, İnegöl’ün Eğrek Yeri’dir. Çünkü Bedre Deresi’nin bir kolu ile Hocaköy Deresi’nin bir kolu, bu mevkide buluşmaktadır.

İnegöl‘lü hanımlar, çok kere, çamaşırlarını bu dere etrafında yıkamışlardır. Bu nedenle Eğrek Deresi’ ne, Kızlar Deresi adı da verilmiştir. Yöreye de Eğrek yeri denmiş ve buraya, Eğrek-Mescidi adını taşıyan bir de mescit inşa olunmuştur.

Zamanla eğrek yeri kaldırılmış ve bu çevrede Muradiye/Osmaniye Mahallesi, tesis edilmiştir. Eğrek Camii de yeni baştan ihya edilerek Çamaşırlık Camii adını almıştır.

Hamidiye Mahallesi’nin çekirdeğini, Kırım göçmenleri oluşturmuştur. Özü Kalesi düşüp Rusların eline geçince Sultan I. Abdülhamid, üzüntüden ölmüş ve mağlubiyet acısıyla binlerce göçmen, perişan halde yollara düşmüştür. İşte bu göçmenlerden bir bölümü, İnegöl’e getirilmiş ve Tatarlık mahallesi adı altında yeni bir yerleşim alanı, oluşmuştur.

Diğer yörelerden getirilen göçmenler ile mahalle, nüfusça artmış ve Hamidiye ismini almıştır. Bu mahallenin mezarlığı, Hamidiye/Altınbaş Camii’nin yüz metre kadar ilerisinde ve Kāsım Efendi Caddesi’nin, Osman Bey Caddesi ile kesiştiği noktadadır.

Mahmudiye Mahallesi, Sultan Abdülaziz’in inşa ettirdiği Av Köşkü ile bu köşkün bir müştemilatı olarak yapılan Sarı Camii’nin civarında oluşmuştur. Başta Arnavutluk göçmenleri olmak üzere bir çok göçmen gurubu, bu mahalleyi nüfusça geliştirmiştir.

Bunlardan Burhaniye Mahallesi, ağırlıklı olarak, Balkan kökenli Bosna-Hersek göçmenlerinden oluşmuştur. Alt kimlikleri, Boşnak’tır.

Süleymaniye Mahallesi ise kuruluşta; Arnavutluk ve Makedonya göçmenlerinden oluşmuştur. Orhaniye ve Kemal Paşa mahalleleri, değişik alt kimliği olan göçmenlerden meydana gelmiştir.

Kafkas kökenli göçmen gurupları, bu mahallelerde çoğunluktadır.

1950 yılından sonra ülkemizde görülen sosyal ve ekonomik gelişmeler, köy ve kasabalar arasında güçlü bir bağın kurulmasına vesile olmuştur. Bütün yerleşim alanları, dışa açılmıştır.

Bu sebeple İnegöl, yeniden, yoğun bir göç dalgasıyla karşılaşmıştır Hem iç ve hem de dış göç alarak sür‘atle büyümüş ve gelişmiştir.