Recep Akakuş'un köşe yazısı.
B- SULTAN I. MURAD DEVRİNDE: (1361- 1389) Hüdâvendiğâr Sultan I. Murad (1361-1389) devrine gelince; İnegöl coğrfayasında ekonomik yapıda yeni gelişmeler olmuştur. Şöyleki: Öncelikle üçüncü Osamnlı hüküdârı olan Hüdâvendiğâr Sultan I. Murad, dedesi Osman Gazi gibi Ahî Geleğini benimsemiştir. Hatta benimsemekle kalmamış; Ahî reisliğini de üstlenmiştir. Bunun tabiî neticesi olarak Hüdâvendiğar Sultan I. Murad (1361- 1389), Ankara çevresinde yaşamakta olan Ahîler ile çok yakından ilgilenmiştir. Orhan Gazi’nin vefatı üzerine; Osamnlı himayesinden ayrılmış olan Ankara-Ahîlerini, tekrar, Osmanlı himayesine almak üzere; Bursa-Bey Sarayı Genel Sekreteri Aksungur; Ankara- Ahîleri üzerine gönderilmiş; silah kullanılmaksızın Ankara ve Eskişehir yöresinde yaşayan Ahî Geleneği’ne bağlı aşîretler, tekrar, Osmanlı himayesine girmiştir. Bu arada Ahî Geleğine bağlı bir kısım aşiretler de İnegöl coğrafyasına aktarılarak doğuda Ermeni Derbendi’nden başlayarak batıda Kestel İlçesi’ne kadar uzayan Cebel-i Ermeniyye = Ahî Dağı üzerine iskân edilmiştir. Günümüzde Kestel İlçesi diye anılakn kasaba da o yıllarda “Ahî Karyesi” olarak kurulmuştur. Bu arada Ankara’da yaşamakta olan Hacı Bayram-ı Velî halîfelerinden Akbıyık Sultan adıyla şöhret bulan Ahmet Şemsettin Efendi de Bursa’ya davet edilmiş ve Sultan I. Murad tarafından kendisine İnegöl coğrafyasında geniş bir arazî, temlik edilmiştir. Günümüzde; Akbıyık, İskâniye ve Tekke adını taşıyan köyler, temlîk olunan bu arazi içinde yer almaktadır. Gerçek şu ki Ahî geleneğine bağlı göçmenlerin İnegöl coğrafyasında iskânıyla birlikte İnegöl coğrafyasındaki ekonomik yapı da süratle değişmeye başlamış; hayvancılığın yanı sıra tarım ve ziraat ürünlerinin üretimi de İnegöl ekonomisinde yer almaya başlamıştır. Kırsal alanlarda susuz tarım ürünleri yetiştirilirken İnegöl Ovası’nda veya ovayla bağlantılı köylerde sulu tarım da yapılmıştır. Ayrıca İnegöl Ovası’nda geniş çapta meyva ve sebze üretimi de yapılmıştır. Söz gelimi: Edebey Köyü’nün kirazı, Cetrrah Beldesi’nin fasulyası, Alibey Köyü’nün salatası, Orta Köyün kabağı, Hamamlı Köyü’nün domatisi, Çitli ve Kurşunlu’nun biberi, yörede şöhret kazanmıştır. Bu dönemde İnegöl ekonomisinin düâyen kişilerin başında Aksungur’u, bir diğer ifadeyle, Sungur Paşa’yı ve Dura Çavuş’u görmeketyiz. Bursa Bey Sarayı’nın çavuşlarından olan Dura Çavuş, Kızıl Karyesi’nin dirlik sahibi olduktan bir müddet sonra; “Dura-Hân” ünvanıyla Hüdâvendiğâr Sultan I. Murad’ın çok yakınında yer almıştır. RECEP AKAKUŞ HOCANIN ESERİNDEN DÜZENLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN AYHAN BAYRAKTAR
