Noktacı Kasım Efendi’nin başlattığı ve o’nun halifesi İbnü Noktacı Muhyiddin
Mehmet Karahisârî’nin devam ettirdiği halk eğitimini Cırgıt Hoca, mektep statüsünde geliştirmiş ve de uzun yıllar sürdürmüştür.

Vefat ettiğinde de Cırgıt Hoca Hacı Hasan Efendi, Noktacı Kasım Efendi’nin türbesine defnedilmiştir.

Ömürlerini halkın eğitim ve öğretimi uğrunda harcayan Allah dostu bu iki velî kişi, günümüzde aynı türbede ebedî uykularını uyumaktadırlar.

1926-1960 yılları arasında İnegöl-İlköğretim müdürlüğü görevini üstlenmiş olan Gazi Paşa İlk Okulu baş öğretmeni Faik Ergun, Cırgıt Hoca’nın torunudur.

Noktacı Kasım Efendi’nin etkilediği bir diğer kişi de Kurtuluş Savaşı döneminde İnegöl’de müftülük yapmış olan ve halk arasında “Koca Müftü” lakabı ile tanınan Hasan Fehmi Aslan’dır.

Medrese tahsilini Üsküp’te yapan ve burada kadılık hizmeti de yapmış olan Hasan Fehmi Aslan, mühacir olarak önce İstanbul’a, ardından da İnegöl’e gelip yerleşmiş.

 İnegöl müftüsü olmuş ve Kurtuluş Savaşı esnâsında İstanbul Hükûmeti ile Kuvây-ı Milliye Hükûmeti arasında çıkan ve “Fetvâ-savaşları” olarak nitelenen mücâdelede Kuvây-ı milliye cânibinde yer almıştır.

Hasan Fehmi Aslan Hoca Efendi, 1937 yılında, muhtemelen, Noktacı Kasım
Efendi’nin eseri “Cevâhirü’l-Ahbâr” kitabından esinlenerek o da “Cevâhirü’lAhkâm” adını verdiği bir ilmihal kitabı yazmış ve bu eser, İnegöl eşrafından Hacı Nezir Dürüst tarafından bastırılmıştır.

Yenice Mahallesi sakinlerinden ve Kasım Efendi Camii cemaatinden olan Merhum Hacı Ali Kılıç tarafından bendenize hediye edilen bir nüsha, özel kütüphanemde mahfuzdur.

Halk arasında “Madenli Hafız İbrahim” diye şöhret bulan Hafız İbrahim Culuk, 1950’li yıllarda İstanbul’da Nuruosmaniye Camii imam-hatibi Hasan Akkuş Hoca’dan talim ve tashih-i huruf dersleri aldıktan sonra İnegöl’e gelmiş; Yenice Mahallesi Kasım Efendi Camii’ne imam-hatip olmuştur.

Bu zat da Cırgıt Hocayı izleyerek Kasım Efendi Camii’nde Kur’an-ı Kerim öğretimi yapmış ve onlarca hafız yetiştirmiştir.

Hayatının son yıllarını, Bursa –İsmail Hakkı Tekkesi’ndeki Kur’an kursunda geçiren Merhum hocamıza Allah’tan rahmet niyaz ederiz.

Şüphesiz İbrahim Culuk üzerinde de Noktacı Kasım Efendi’nin himmeti görülmektedir.

Hiç şüphesiz Noktacı Kasım Efendi’den en son etkilenenler arasında genç
eğitimci ve de edebiyatçı Abdullah Tataroğlu, olmuştur ki bu genç kardeşimiz de “Cevâhirü’l-Ahbâr”daki manzumeleri, nesir halinde, güncelleştirerek asılları ile birlikte neşre hazırlamış ve “Bursa Evliyasından İnegöl’de Bir Gönül Sultanı Kasım Efendi ve Cevâhirü’l-Ahbâr” adıyla 2008 yılında orta-boy ve 208 sayfa olarak yayınlamıştır.

Genç eğitimci ve edebiyatçı Abdullah Tataroğlu kardeşimi candan kutluyorum.

RECEP AKAKUŞ Hocanın eserinden düzenleyip yayına hazırlayan

Ayhan Talha Bayraktar