Merhaba İnegöl'ün güzel insanları!
İnegöl'ün tarih ve kültürüne dair yazılarımıza devam ediyoruz.
İnegöl’ün doğusunda, Ahi Dağı’nın eteklerinde yer alan Eymür Köyü, tarihi ve coğrafi özellikleriyle dikkat çeken bir yerleşim yeridir.
İnegöl şehir merkezine sadece 10 kilometre uzaklıkta bulunan bu köy, hem doğal hem de kültürel açıdan zengin bir geçmişe sahiptir.
Eymür Köyü, özellikle tarım ve tarihî derbent koruma görevleri ile öne çıkmaktadır.
Köyün Coğrafi ve Demografik Özellikleri
Eymür Köyü, İnegöl’ün doğusunda, Ahi Dağı’nın eteklerinde stratejik bir konumda yer alır. Yakın çevresindeki köyler arasında Küçük Yenice, Süpürtü, Babaoluk, Sülüklügöl ve Olukman bulunmaktadır.
Köy, 1990 yılı genel nüfus sayımına göre 444 kişilik bir nüfusa sahipken, 2000 yılı itibarıyla bu sayı 404 kişiye düşmüştür. Nüfusun 217’si kadın, 187’si ise erkektir.
Ekonomik Yaşam ve Tarım
Eymür Köyü, tarım ve ziraat üzerine kurulu bir ekonomik yapıya sahiptir. Arazisinin bir kısmı baltalık orman görünümünde olup, diğer kısmı ise ova arazisi olarak kullanılır.
Köyün geçim kaynakları büyük ölçüde tarıma dayalıdır; özellikle kuru tarım yapılmaktadır. Ayrıca kısmen sebze ve meyve üretimi de gerçekleştirilmektedir.
Tarihî ve Kültürel Derinlik
Eymür Köyü’nün etimolojik analizi, köy adının "Ağa" ve "Mir" kelimelerinden türetildiğini gösterir. Farsçadan gelen "mir" kelimesi, bey anlamına gelir.
Eski tahrir defterlerinde köyün ilk adı "Bey Karyesi" olarak geçmektedir. Bu, köyün adının zamanla "Ağa-Mir" terimlerinden kısaltılarak Eymür şeklinde evrildiğini düşündürmektedir.
Tarihsel bağlamda, Köyün geçmişi, köyün büyük ve küçük paşalar gibi isimlendirme geleneklerini yansıtır.
Derbentçi Köy Statüsü ve Vergi Muafiyeti
Eymür Köyü, derbentçi köy olarak bilinir. Bu köyler, devlet vergisi olan tekalif-i divaniye’den muaf olup, sadece dini vergi olan öşürü öderlerdi.
Bunun karşılığında, köylerin derbent ve geçitleri koruma görevleri vardı. Eymür Köyü, Çitli, Özlüce ve Kınık köyleri ile birlikte Mizal Derbendi'ni koruyarak bu tarihi görevini yerine getirmiştir.
Ayrıca, köyde Yaya adı verilen askeri kişilerin yaşadığı ve köyün koruma görevlerini üstlendiği belirtilmiştir.
Eymür Köyü’nün Hüdavendigar Livası Tahrir Defterleri'nde derbentçi köy olarak tescil edildiği ve bu görevleri yerine getirirken vergi muafiyeti sağladığı kayıtlıdır.
Aynı kaynakta, köyde Yıldırım Beyazıt tarafından Şeyh Musa adına tahsis edilmiş 4 dönümlük bir vakıf arazisi de bulunmaktaydı.
Şeyh Musa’nın ardından oğlu Şeyh Yusuf ve kardeşi Aydın’ın oğlu Şeyh Ali bu vakıf arazisini işlemiştir.
Sonuç
Eymür Köyü, tarım ekonomisi ve derbentçi köy olarak oynadığı tarihî rol ile dikkat çeker. Köyün adı, tarihsel ve kültürel bağlamda anlamlı bir evrimi temsil ederken, tarımsal faaliyetleri ve derbent koruma görevleri, köyün sosyal ve ekonomik yapısının temel taşlarını oluşturur.
Bu özellikler, Eymür Köyü'nü Bursa'nın tarihî ve kültürel dokusunun önemli bir parçası haline getirir.
Sıradaki yazımızda görüşmek üzere! Yaşam sevinciniz eksik olmasın!
