Recep Akakuş'un Köşe Yazısı
Murad Bey Köyü, İnegöl’ün güneydoğusunda ve Domaniç dağları ile Uludağ’ın kesişim noktalarına yakın bir yerde ve bu dağların, kuzey eteklerinde konuşlanmıştır.
Hayriye Köyü’nden gelen dere ile Bahariye Köyü’nden gelen derenin kesiştiği noktada yer aldığı için bu köy, halk arasında, Dereçatrı olarak da anılır.
Aslen Kafkas kökenli olan Murad- Beyliler, Gürcü’dürler.
Halk arasında 93 Muharebesi olarak bilinen 1876 -1877 Türk- Rus Savaşı’ndan sonra Anadolu’ya göç etmişler ve devletçe bu yöreye iskân edilmişlerdir.
Hasan Paşa Köyü’ne, köyün kuruluşuna vesile olan devrin iskân işlerine bakan Bilecik Garnizon Komutanı ve İskân Komisyonu Başkanı Hasan Paşa’nın ismi nasıl verilmiş.
Bu köye de Meşrutiyet Devrin’in ünlü gazetecilerinden Mizan Gazetesi’nin sahibi tarihçi Mizancı Murad Bey’in ismi verilmiştir.
Murad Bey, gemilerle Batum göçmenlerinin Anadolu’ya gelmesini sağlamıştır. 2. Abdülhamit’ten aldığı izinle bu köyü kendi adına kurmuştur.
Bu zatın, Tarih-i Ebü’l-faruk adını taşıyan yedi ciltlik bir eseri vardır.
Murat Bey Köyü’nün yakın çevresinde Orta Köy, Hayriye, Konurlar ve Maden köyleri yer almaktadır.
1990 yılı genel nüfus sayımına göre köy nüfusu, 178 kişidir.
2000 yılı genel nüfus sayımına göre ise 87’si kadın ve 77’si erkek olmak üzere toplam köy nüfusu, 164 kişidir.
İnegöl’e uzaklığı, 12 kilometredir. Alibey Köy ve Orta Köy güzergâhından yahut da Deydinler-Orta Köy güzergâhından İnegöl şehir merkezine ulaşılmaktadır.
Geçimlerini, tarım ve ziraat yoluyla sağlamaktadırlar. Az miktarda olmak üzere; sebze ve meyve de yetiştirilir.
Arazisi, erozyona maruz kaldığı için köy ve yakınında sık sık heyelanlar görülmektedir.
Köyün konuşlandığı yer, eski kayıtlarda Dere Karyesi veya Murad-Dere, Muradlu olarak tescil edilen yöredir.
Kâmil Kepecioğlu’nun Bursa Kütüğü adlı eserinde, Mehterbaşı Hamza Bey başlığı altında bize verilen bilgiler, Osman Gâzî’nin oğullarından Pazarlu Bey’in oğlu Murad Bey’in de bu yöre ile alakasının bulunduğuna işaret eylemektedir.
Çünkü Konurlar ile ilgili tahrir defteri kayıtları arasında; Konurlar Köyü’nün yakın civarında Muradlu diye bir mezraadan söz edilmektedir.
Yüzyıllar geçtikten sonra, bir diğer ifade ile, yukarı da işaret olunduğu üzere 1876-1877 Türk- Rus Savaşı’ndan sonra Kafkas kökenli muhacirler, buraya devletçe iskân edilmiş ve bu muattal Muradlu Mezraası, şenlendirilerek burası tekrar köy haline getirilmiştir.