Recep Akakuş yazdı

Orhan Gâzî devrinde ve 1354 yılında Osmanlılara tâbî olan Ankara-Ahîleri, Orhan Gâzî’nin ölümü üzerine başta Karamanlı’lar olmak üzere diğer Anadolu Beyliklerinin tahrik ve baskıları ile Osmanlı’lardan ayrılmışlardır.

Bu nedenle Sultan I. Murad, hükümdar olur olmaz, ilk seferini Ankara üzerine yapmıştır.1361 yılında gerçekleştirilen bu askerî harekât sonrasında hem Ankara Ahîleri ve hem de Sultanönü/Eskişehir yöresi, Osmanlılara kesin bir şekilde bağlanmıştır.

Bursa-Bey Sarayı’nda emîr-i âlem olarak Osmanlı hükümdarına hizmet sunan ve İnegöl’de iz bırakan Aksungur’un, bu fetihlerde önemli rol oynadığını daha önceki yazılarımızda belirtmiştik.

Osmanlı’ların Ankara’ya sahip olmaları -başta Kastamonu merkezli Candaroğulları Beyliği olmak üzere- Konya merkezli Karamanoğulları Beyliği’ni, Germiyanoğulları Beyliği’ni ve de Sivas merkezli Ertana/ Eretna Oğulları Beyli’ğini tedirgin eylemişti.

Bu nedenle Ankara ve yöresinde sık sık sosyal nitelikli sürtüşmeler ve de dalgalanmalar vukû bulmakta idi. Amasya Emirliği’ni elinde tutan Şad Geldi Âilesi, Sivas merkezli Kadı Burhaneddin ile mücadeleye girişince, Osmanlı hükümdarı Sultan I. Murad’tan yardım istemek zorunda kalmıştır.

Bunun üzerine Sultan I. Murad, oğlu Yıldırım Beyazıt komutasında gönderdiği bir askerî birlik ile Amasya Emirliğini elinde tutan “Şad Geldi Âilesi”ine destek sağlamıştır. Ardından da kendi rızası ile Amasya Emirliği, Osmanlılara bağlanmıştır.

Yıldırım Beyazıt de buraya, Sancak Bey’i olarak, atanmıştır. Uzun yıllar Amasya Emirliği’ni elinde tutmuş olan Şadgeldi Âilesi’ ne mensup beyler, çok geçmeden, batıda kendilerine zengin ve de verimli dirlikler tahsis olunarak Osmanlı yönetiminde seçkin yerlerini almışlardır.

İSAÖREN

İnegöl coğrafyasında kendilerine dirlik tahsis edilen Amasya kökenli bu beylerden biri, İnegöl-İshak Paşa Camii ve Külliyesi’nin bânisi, İshak Paşa’nın dedesi İsâ Bey’dir.

Bir diğeri de Çelebi Sultan Mehmed ve Sultan II. Murad devrinin hiç değişmeyen güçlü sadrazamı Beyazıt Paşa’nın babası, Yahşî Bey’dir.

Yıldırım Beyazıt, İshak Paşa’nın dedesi İsa Bey’e -günümüzde-İsa Ören adıyla anılan köy ve çevresini dirlik olarak tahsis etmiştir.

YENİCE

 Sadrazam Beyazıt Paşa’nın pederi Yahşî Bey’e de -günümüzde- Yenice Kasabası adı verilen yerleşim merkezini ve yakın civarını, dirlik olarak tahsis eylemiştir.

Bu nedenle bu yöre, daha sonraki yıllarda hazırlanan tahrir defterlerinde Yahşî Bey Karyesi olarak tescil olunmuştur.

TURGUT ELİ

Daha evvelki yıllarda; Turgut Eli diye tanımlanan yöre ile İnegöl kasabası arasında yer alan bu yerleşim alanları, İnegöl kasaba merkezindeki sosyal hayatın-geniş çapta -gelişmesine ve de değişmesine vesile olmuştur.

Çünkü bundan sonra, İnegöl kasabası, Bâbî geleneğinin, yanı sıra, Ahî geleneğinin de etkisi altında gelişmesini sürdürecektir