Recep Akakuş yazdı
Sadrazamlığa Giden Yolda İshak Paşa: A)1461-1466 yılları arasında İnegöl’lü İshak Paşa, Anadolu Beylerbeyi’dir. Mahmud Paşa, 1464 yılında sadaretten azledilince yerine Rum Mehmed Paşa vezir-i âzam olmuştur.
B)1466-1469 yılları arasında İnegöl’lü İshak Paşa vezâret pâyesi alarak divanda görev almıştır. Rum Mehmed Paşa, sadaretten/başvekillikten azledilince, İnegöl’lü İshak Paşa’ya sadaret yolu açılmıştır,
C)1469-1471 yılları arasında İnegöl’lü İshak Paşa, ilk defa, sadrazam olmuştur. Ancak, gelişen yeni siyasî genel durum gereği, İnegöl’lü İshak Paşa, sadaret makamında çok uzun süre kalmamıştır. Azledilerek Selanik Sancak Beyliğine atanmış ve yerine de Bosna Beylerbeyi Kraloğlu Mühtedî Sarı İshak Paşa getirilmiştir. Böylece, İnegöl ile bağlantısı olduğunu söylediğimiz iki İshak Paşa, sadaret makamında -bir diğer ifade ile- başbakanlık makamına gelme hususunda bir birlerine halef-selef olmuşlardır.
D- 1480-1481 yılları arasında ise İnegöllü İshak Paşa, Selanik Sancak Beyliği’nden alınarak İstanbul Muhafızlığına atanmıştır. Fatih Sultan Meh-med Hân da -hedefini gizli tuttuğu askerî bir harekâtı yönetmek üzere- son sadrazamı Karamânî Mehmed Paşa ile birlikte Üsküdar’a geçmiş ve Maltepe’de Hünkâr Çayırı’nda kurulmuş olan ordugâha geçmiştir.Ne hazindir ki Maltepe-Hünkâr Çayırı’ndaki ordugâha vardığında hastalanan Fatih Sultan Mehmed’e doktorları tarafından verilen ilaç, O’na şifa yerine zehir olmuş ve burada gözlerini hayata kapamıştır.
Sadrazam Karamânî Mehmed Paşa, Fatih’in ölüm haberini gizli tutmuş ve Karaman Sancak Bey’i Şehzâde Cem’e haber göndererek sür‘atle İstanbul’a gelmesini istemiştir. Ancak; Anadolu Beylerbeyi Sinan Paşa, Sadrazam Karamânî Mehmed Paşa’nın bu tasarrufunu uygun görmeyerek Şehzâde Cem’e gönderilen elçiyi, yolda tutuklatmıştır.
Ardından da durumu İstanbul muhafızı ve de sadaret kaymakamı İnegöl’lü İshak Paşa’ya bildirmiştir. Bunun üzerine İnegöl’lü İshak Paşa bir taraftan Amasya Sancak Bey’i Şehzâde Beyazıt’e, Keklik Mustafa isminde bir haberci gönderirken diğer taraftan da Şehzâde Beyazıt’in oğullarından Şehzâde Korkud’u, geçici olarak, tahta çıkartmış ve saray erkânı, Şehzâde Korkud’a bîat eylemiştir.
Keklik Mustafa, Amasya’ya ulaşır ulaşmaz, Şehzâde Beyazıt, hemen yola çıkmış ve İnegöl coğrafyasından geçen Mezid-Posta Yolu’nu kullanarak sür‘atle İstanbul’a gelmiştir.
Amasya Sancak Bey’i, Şehzâde Beyazıt, İstanbul’a gelirgelmez yeniçeri ordusunun himayesinde tahta çıkmış ve İstanbul muhafızı ve de sadaret kaymakamı olan İnegöl’lü İshak Paşa, ikinci defa olmak üzere sadaret makamına getirilmiştir
E- 1481-1483 yılları arasında İnegöl’lü İshak Paşa’nın sadâreti, iki yıl kadar sürmüştür. Ancak devlet adamları arasında çıkan huzursuzluklar nedeniyle Sultan II. Beyazıt, Edirne de yaptığı-özel-bir toplantı sonunda üst yönetim kadrolarında geniş bir tasfiye harekâtı gerçekleştirmiş ve bu arada sadrazam İnegöl’lü İshak Paşa’yı da görevinden azlederek-tekrar- Selânik valiliğine göndermiştir. 1487 yılına kadar Selanik valiliğinde bulunan İshak Paşa, hayatının son günlerini, Selanik’te geçirmiş ve yaptığı vasiyet gereği, öldüğünde, İnegöl’deki camiinin hazîresine defnedilmiştir. İnegöllü İshakpaşa’nın; Ankara, Çankırı, Kütahya, İnegöl, Bursa, İstanbul, Edirne, İzmir/Kemal Paşa, Dimetoka ve Selânik’te bir çok hayrâtı vardır. İshak Paşa’nın Halil Bey, Şâdî Bey, Mustafa Çelebi,Pîrî Çelebi, İbrahim Bey isminde beş oğlu ile Hafsa ve Fahrünnisâ adında iki kızı vardır.
