Merhaba İnegöl'ün güzel insanları!
İnegöl'ün tarih ve kültürüne dair yazılarımıza devam ediyoruz.
Harf sırasını gözeterek İnegöl'ün köy ve mahallelerini tanıtmaya çalışacağız bu yazı dizimizde
İnegöl’ün tarihi köylerinden Akhisar ve Akbaşlar, tarihî ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çekiyor. Bu iki köy, yüzyıllardır süregelen geçmişleri ve kendilerine özgü özellikleriyle bölgenin önemli yerleşim yerlerindendir.
Akhisar Köyü
Akhisar Köyü’nün kuruluşu, milattan önce 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İnegöl kasaba merkezinde bulunan ve halk arasında yokuş olarak bilinen höyük ile Akhisar Köyü'ndeki höyük, aynı dönemde inşa edilmiştir. Bilim insanları tarafından her iki höyük de milattan önce 2000 yılı ile tarihlendirilmektedir. Akhisar Köyü, tarihi İpek Yolu’nun Bursa bağlantısını oluşturan Uluyol üzerinde kurulan önemli bir ticaret merkezidir. Bu köyün “Ak” sıfatı ile anılmasının sebebi de buradan gelmektedir.
Eski dönemlerde İnegöl’ü Bursa’ya bağlayan ana yol, Akhisar üzerinden geçmekteydi. Günümüzde Akhisar Köyü içinde bulunan ve koruma altına alınmış olan höyük/yapay tepecik, tarihî önemi nedeniyle son derece değerlidir. Hem korunması hem de turizm açısından değerlendirilmesi gerekmektedir. Akhisar Köyü, İnegöl’ün kuzeybatısında, mücavir alan içinde bulunmaktadır. Şehir merkezine 5 kilometre uzaklıkta olan köy, Karadere, Kavaklı Dere ve Kalburt Deresi’nin birleşme noktasına yakın bir yerde kurulmuştur. Kuruluşu itibariyle yerli bir köy olmasına rağmen, günümüzde nüfusunun büyük çoğunluğu göçmendir. Osmanlı döneminde Akhisar Köyü’nde yaşayan nüfusun çoğunlukla gayrimüslim olduğunu göstermektedir.
Devletin köyden almayı öngördüğü yıllık vergi geliri 6952 akça olarak tahrir defterlerinde kaydedilmiştir. Bu vergi geliri, Yıldırım Beyazıt’ın torunu ve Şehzâde Süleyman’ın oğlu Orhan Çelebi’ye vakıf statüsünde tahsis edilmiştir. Bir anlamda, Akhisar Köyü, Sultan vakfıdır. Bir ticaret merkezi olarak uzun yıllar boyunca önemini koruyan Akhisar Köyü’nün nüfusu, 93 Muharebesi’nden sonra değişmiştir. Balkan menşeli göçmenler buraya yerleştirilmiştir.
Akhisar Köyü, verimli ve sulak bir arazi üzerine kurulmuştur. Arazisinin büyük bir kısmı taban arazidir ve bu nedenle her çeşit tahıl ürünü, meyve ve sebze yetiştirilmektedir. Köyün kırsal bölümünde ise zemin sağlam ve güçlü olduğundan, deprem endişesi taşıyan vatandaşlar bina yapımı için kırsal alana ilgi göstermektedirler. Özellikle 17 Ağustos 1999’da meydana gelen yıkıcı deprem sonrasında kırsal alandaki köy arazisinin değeri artmıştır.
Akbaşlar Köyü
Akbaşlar Köyü, bir Yörük köyüdür ve İnegöl’ün kuzeydoğusunda yer almaktadır. Şehir merkezine uzaklığı 8 kilometredir. Köy halkı, geçimlerini çiftçilik ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Arazileri kıraç bir bölgede bulunduğundan, susuz tahıl üretimine ağırlık verilmiştir. Çevresinde Dömez, Şibalı, Kulaca, Yiğit ve Olukman köyleri bulunmaktadır. 1990 yılı genel nüfus sayımına göre köyün toplam nüfusu 197 kişidir. 2000 yılı genel nüfus sayımına göre ise 114’ü erkek ve 106’sı kadın olmak üzere toplam nüfus 220 kişiye ulaşmıştır.
Köylüler, Yörük geleneklerine sıkı sıkıya bağlıdır. Her yıl düzenlenen Söğüt-Ertuğrul Gazi şenliklerine katılmaktadırlar. Osman Gazi’nin yakın silah arkadaşlarından birinin adı da Akbaş idi. Ancak köyde veya çevresinde bu kişiyle irtibatlı anıtsal semboller bulunmamaktadır.
Sıradaki yazımızda görüşmek üzere! Yaşam sevinciniz eksik olmasın!
